Kury nioski zimą
 

Jak ogólnie wiadomo zimą spada nieśność kur w wyniku skracania się naturalnego dnia świetlnego i nastających chłodów. Są to przyczyny, którym możemy i powinniśmy zapobiec. W okresie zimowym najważniejszą rolę, oprócz żywienia, odgrywają stworzone przez nas warunki utrzymania kur niosek w pomieszczeniu

Głównym czynnikiem zwiększającym nieśność u kur niosek jest długość dnia. W budynkach bez okien w  okresie od 25 do 37 tygodnia życia dzień świetlny powinien wynosić 14 godzin. Potem należy przedłużać dzień świetlny o 30 minut, co 4 tygodnie, dochodząc do 16 godzin światła na dobę i utrzymując tę liczbę godzin światła do końca okresu nieśności.

W budynkach z oknami długość doświetlania uzależniona jest od terminu zakupu jednodniówek i liczby godzin światła w momencie rozpoczynania nieśności. Należy pamiętać, że kury swobodnie biegające po podwórku w czasie lata, przyzwyczajone są do naturalnego dnia świetlnego, który do końca lipca trwa 16 godzin; do końca sierpnia ? 14 godzin. W tak w przypadku zakupu piskląt 29 marca, najdłuższy dzień świetlny w czasie wychowu przekracza 16 godzin i taki długi dzień świetlny należy im zapewnić od końca lipca aż do zakończenia nieśności.

Pamiętajmy - w okresie nieśności kur nie można skracać długości dnia świetlnego. Natężenie światła powinno wynosić 3 W (20 lux) / m2 powierzchni kurnika. W praktyce jedna 40 watowa żarówka powinna oświetlać 13 m2 powierzchni budynku lub 60 watowa ? 20 m2 powierzchni.

Nie należy zwiększać intensywności światła. Powoduje to rozdrażnienie ptaków i przyczynia się do kanibalizmu. Bardzo duży wpływ na nieśność w okresie zimy ma temperatura, która dla niosek powinna być utrzymana na poziomie od 13°C do 20°C.

Kury najlepiej czują się w temp. 13-14°C, jednak w czasie mrozów i tę wielkość trudno utrzymać. Dlatego kurnik powinien być ocieplony, szczególnie dach, aby zapobiec wychładzaniu się zimą, a latem zbytniemu nagrzewaniu się budynku. Obniżenie temperatury do 4-5°C powoduje spadek nieśności o ok. 20%, a przy ujemnej temperaturze ? kury przestają się nieść. Należy więc uszczelnić okna, ocieplić drzwi i dbać o to, aby nie było dużych wahań temperatury.

Musimy również utrzymać dobry stan ściółki. Ściółka mocno zawilgocona jest zimna, łatwo się zaskorupia, nie pochłania wydzielających się z odchodów gazów. Kury przebywające na takiej ściółce mają pazury oblepione kulami z obornika, nie pobierają z podłoża witaminy B.

Ściółka utrzymana w dobrej strukturze jest gruzełkowata, wiąże wilgoć, gazy i zapewnia kurom ciepło. Warstwa ściółki przy zakładaniu powinna mieć 15-20 cm grubości. Należy stale dościelać świeżą słomę ? suchą, nie spleśniałą, najlepiej pociętą na kawałki 10-12 cm (lepiej pochłania wilgoć).

Procesy mikrobiologiczne zachodzące w ściółce podnoszą jej temperaturę i zapewniają kurom witaminy z grupy B. W tak dobrze utrzymanym podłożu kury chętnie przesiadują, kąpią się i grzebią. Zachęcamy kury do rozgrzebywania i przerabiania ściółki sypiąc na nią ziarno.

Nieśność kur niosek jest ściśle powiązana z warunkami bytowania w kurniku ? obsadą, wilgotnością i wymianą powietrza. Obsada niosek według norm (dla stada powyżej 350 kur) wynosi maksymalnie do 9 sztuk/ m2, jednak kury czują się lepiej, gdy na 1 m2 przebywa 4-5 sztuk.

Wilgotność względna powietrza w kurniku powinna mieścić się w granicach 60-70%. Zwiększona obsada szczególnie w okresie jesienno-zimowym powoduje znaczny wzrost wilgotności w budynku nawet do 85%. Z kolei, chcąc zapobiec dużemu spadkowi temperatury uszczelniamy kurnik i ograniczamy przez to wentylację.

Bardzo niebezpieczny jest całkowity brak wymiany powietrza. Powoduje to zwiększenie poziomu amoniaku, siarkowodoru, dwutlenku węgla i pary wodnej w powietrzu. Nadmiar tych gazów szkodzi kurom, powoduje m.in. choroby układu oddechowego, zapalenie spojówek, upadki. Wysoka wilgotność sprzyja  rozwojowi i przenoszeniu się drobnoustrojów chorobotwórczych.

Spada nieśność, kury znoszą jaja o słabej skorupie. Musimy zapewnić kurom wymianę powietrza, prędkość ruchu powietrza powinna wynosić do 0,5 m/s Kurnik musi być wyposażony w odpowiednią ilość karmideł i poideł. Powinny być tak ustawione, aby umożliwić każdej z kur jednakowy dostęp do tych urządzeń.

Długość brzegu karmidła dla jednej nioski powinna wynosić 14 cm w przypadku karmideł rynnowych i 8 cm w przypadku karmideł cylindrycznych. Aby nie marnować paszy, jej poziom w karmidle powinien sięgać tylko do 1/3 jego wysokości. Długość brzegu poidła dla jednego ptaka powinna wynosić 4 cm, gdy mamy poidła rynnowe, natomiast gdy mamy poidła cylindryczne to należy postawić 1 poidło o pojemności 10 litrów na 25 kur (wszystkie wymienione parametry dotyczą małych stad). Zwracajmy również uwagę na stan ściółki wokół poideł. W razie potrzeby należy wybierać mokrą ściółkę i dościelać suchą słomę.

Pamiętajmy - kury muszą mieć stały dostęp do czystej i świeżej wody. Brak wody przez dobę wywołuje przerwę w nieśności na dwa tygodnie, 36-godzinny brak wody sprawia zanik nieśności na przeszło miesiąc. Kury preferują wodę chłodną o temperaturze 10-12 °C. Zbyt zimną i ogrzaną piją niechętnie.

Woda podawana dla kur nie powinna być ciepła również dlatego, że wytwarzana para wodna osadza się w czasie picia na głowie ptaków i może spowodować odmrożenie dzwonków i grzebienia.

Żywienie jest, poza warunkami środowiskowymi, istotnym i najbardziej kosztownym czynnikiem w chowie niosek, szczególnie w czasie zimy. Ze względu na niższe temperatury i ciągłe przebywanie w kurniku, nioski muszą otrzymać karmę ze wszystkimi niezbędnymi składnikami pokarmowymi. W tym okresie najlepiej karmić kury mieszankami pełnoporcjowymi dwa razy dziennie ? rano i w południe, a wieczorem podawać ziarno zbóż.

Musimy dostarczyć kurom więcej paszy, ponieważ część energii zawartej w paszach przeznaczona jest na ogrzanie organizmu nioski. Im mniej energii z paszy zamieni się na ciepło, tym więcej pozostanie jej na wytworzenie przez organizm produktów przez nas pożądanych ? jaj i mięsa. Aby obniżyć koszty żywienia, podajemy kurom w południe mieszankę wilgotną ? parowane ziemniaki wymieszane ze śrutą zbożową i koncentratem.

Ponadto w celu wybarwienia żółtek dodajemy do paszy susz z zielonek. Prawidłowo sporządzona mieszanka powinna zawierać 17-18% białka ogólnego oraz 11,7 MJ/kg energii metabolicznej. Jeżeli kury znoszą mniejsze jajka, to znak, że w paszy jest za mało energii. Zwiększamy w mieszance udział pszenicy, kukurydzy i dodajemy poekstrakcyjną śrutę sojową. Pamiętajmy - nie należy skarmiać mieszanki paszowej spleśniałej, zatęchłej o nietypowej barwie, zapachu lub płynnej konsystencji.

Zimą kury nioski nie żerują na wybiegach, dlatego trzeba zapewnić im dostęp do żwirku (ułatwia mechaniczne trawienie). W celu zapewnienia kurom wymaganej ilości składników mineralnych niezbędnych do prawidłowej nieśności należy im podawać dodatki mineralne (Avimix, mieszanka mineralna MM, Formosan, kreda pastewna) ? do woli, w oddzielnych korytkach, wymieszane ze żwirkiem w proporcji 2 : 1.

Nie polecam do stosowania samej kredy pastewnej ? lepiej wymieszać ją z Formosanem lub innym dodatkiem mineralnym, aby kury znosiły jaja o mocnej, wytrzymałej skorupie i pięknym wybarwieniu. Pamiętajmy o sukcesywnym dościelaniu świeżej słomy w gniazdach w celu uzyskania czystych i nieskażonych jaj. Stworzenie prawidłowych warunków utrzymania kur i odpowiednie żywienie w okresie zimowym, pozwalają na uzyskanie w tym okresie wysokiej nieśności.